Encyklopedia Polskiej Nauki Akademickiej

NAZWA ZADANIA:

„Encyklopedia Polskiej Nauki Akademickiej”

KIEROWNIK ZADANIA:

dr Marta Jaworska

DOFINANSOWANIE:
70.400,00 zł

CAŁKOWITA WARTOŚĆ:
78.400,00 zł

Opis działania:

Projekt dotyczy przygotowanej już do druku monografii pt. “Encyklopedia polskiej nauki akademickiej”. Tekst manuskryptu liczy ponad 1750 stron w maszynopisie, co stanowi 114 arkuszy wydawniczych. Praca zbudowana jest z 200 artykułów-haseł, uporządkowanych tematycznie, stworzonych w oparciu o wieloletnie studia nad historią polskiej nauki. Punktem wyjścia są artykuły o największej doniosłości dotyczące pojęcia i granic nauki akademickiej; następne podejmują problematykę dróg do nauki i systemu wartości akademickich. Kolejna grupa artykułów-haseł dotyczy kwestii ustalającej cechy tożsamościowe nauki, obraz procesu jej historycznej instytucjonalizacji, form organizacyjnych i rodzajów studiów. W nim też przedstawione zostały główne ośrodki i uczelnie akademickie, podjęta została kwestia autonomii organizacyjnej, stopnie awansu w nauce, rola i cechy towarzystw naukowych. Istotnym w postrzeganiu nauki wyborem było przedstawienie systemów wartości, idei oraz struktury organizacji studenckich.

Uzupełnieniem studiów nad problemami polskiej nauki i zachodzącymi w niej procesami są artykuły hasła z biogramami wybranych polskich uczonych, których celem jest ilustracja badanych zjawisk na podstawie realnie zindywidualizowanych przykładów. Nauka to przede wszystkim ludzie, ich historie, sukcesy i dramaty, dlatego w „Encyklopedii…” przedmiotem studiów są nie tylko idee, procesy, społeczne zjawiska czy instytucje, ale i ludzie przez dekady tworzący i organizujący naukę w Polsce. Kolejne artykuły przedstawiają formy publikacji i upowszechniania wyników badań. Szczególne miejsce zajmują artykuły przedstawiające procesy biurokratyzacji i ideologizacji nauki oraz typowe postawy obronne uczonych. W „Encyklopedii…” przedstawione zostały również uwarunkowania materialne nauki i uczonych, problemy, których wpływ na życie naukowe jest często niedoceniane. Końcowe artykuły “Encyklopedii…” dotyczą polskich studiów i badań na obczyźnie.

Pracę dopełni, zgodnie z zaleceniem recenzenta, nie tylko typowy indeks osobowy, ale i indeks wyróżnionych pojęć – umożliwiający odnalezienie ich kontekstu analitycznego. Artykuły uwzględniają również porządek chronologiczny, wsparte są na licznych odwołaniach źródłowych. Konstruktem pracy jest ciąg: idee – uczeni – dzieła – instytucje, powiązany z porządkiem historycznych zaszłości. Ogół artykułów rekonstruuje zatem kompletny obraz tradycji polskiej nauki akademickiej i jej tożsamość, opartą na wartościach budowanej kultury akademickiej.